Nghệ sĩ Mạc Can không chỉ là một trong những tên tuổi nổi bật của làng điện ảnh Việt Nam mà còn là một nhà văn, ảo thuật gia, và diễn viên hài với sự nghiệp đa dạng.
Được biết đến với những vai diễn đậm chất dân dã và văn hóa Việt, ông đã để lại nhiều dấu ấn trong lòng khán giả. Cùng mình tìm hiểu về tiểu sử Mạc Can, từ hành trình sự nghiệp cho đến những đóng góp to lớn của ông.
Thông tin nhanh Mạc Can
| Thông tin | Chi tiết |
|---|---|
| Tên thật | Lê Trung Can |
| Nghệ danh | Mạc Can |
| Giới tính | Nam |
| Ngày sinh | 14 tháng 4, 1945 |
| Tuổi | 79 |
| Cha | Nghệ danh Sạc lô – Trần (Lê Văn Quý) |
| Mẹ | Người Miến Điện gốc Hoa (Mạc Thị Hào) |
| Anh chị em | Một anh trai, một em gái |
| Nơi sinh | Sài Gòn, Liên bang Đông Dương |
| Quốc tịch | Việt Nam |
| Dân tộc | Người Việt gốc Hoa |
| Tình trạng hôn nhân | Đã kết hôn, vợ qua đời năm 2022 |
| Con cái | Một con gái |
| Nghề nghiệp | Diễn viên điện ảnh; Diễn viên hài; Nhà văn; Nhà ảo thuật; Dẫn chương trình |
| Tác phẩm nổi bật | Tấm ván phóng dao, Đất phương Nam |
| Chiều cao | N/A |
Tổng quan hành trình sự nghiệp diễn viên Mạc Can
Cuộc đời và tuổi thơ của ông
Mạc Can, tên thật là Lê Trung Can, sinh ngày 14 tháng 4 năm 1945 tại Sài Gòn, trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật sâu sắc.
Cha ông, nghệ danh Sạc lô – Trần, là một nghệ sĩ sân khấu nổi tiếng, và mẹ ông là người gốc Miến Điện lai Hoa. Ông được sinh ra trong một đêm mưa trên chiếc ghe hát “Xiếc” nhỏ của gia đình.
Thời thơ ấu của Mạc Can gắn liền với các chuyến lưu diễn rong ruổi trên sông nước miền Tây và Đông Nam Bộ. Gia đình ông biểu diễn xiếc, làm ảo thuật và bán thuốc dán.
Những chuyến lưu diễn không chỉ đem lại nguồn thu nhập mà còn giúp ông thấm nhuần nghệ thuật biểu diễn từ rất nhỏ. Ông lớn lên giữa không khí nghệ thuật phong phú, điều này định hình nên tài năng và đam mê nghệ thuật của ông.
Sự nghiệp nghệ thuật
Diễn xuất trong phim điện ảnh và truyền hình
Mạc Can bắt đầu sự nghiệp diễn xuất từ thập niên 1960 và sớm tạo được ấn tượng với khán giả bằng lối diễn chân chất, hài hước và đầy duyên dáng.
Ông tham gia vào hàng loạt bộ phim nổi tiếng, để lại dấu ấn trong lòng khán giả với những vai diễn sâu sắc.
Vai diễn nổi bật nhất của ông là Bác Ba Phi trong bộ phim truyền hình Đất phương Nam (1997) của đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn. Hình tượng Bác Ba Phi, với phong thái hồn hậu, hài hước và giàu tình cảm, đã trở thành biểu tượng khó quên của phim Việt Nam.
Đây cũng là vai diễn đưa tên tuổi ông trở thành một phần không thể thiếu của lịch sử điện ảnh Việt Nam.
Ngoài Đất phương Nam, ông còn tham gia nhiều bộ phim kinh điển khác như:
- Người đẹp Tây Đô: Một tác phẩm tái hiện lịch sử Việt Nam thời kỳ chiến tranh.
- Xích lô (1995): Một bộ phim điện ảnh quốc tế được đạo diễn bởi Trần Anh Hùng, trong đó Mạc Can đảm nhận một vai phụ nhưng để lại nhiều ấn tượng.
- Áo lụa Hà Đông (2006): Một tác phẩm xúc động về tình yêu và sự hy sinh.
Văn học và các giải thưởng
Không chỉ là một diễn viên xuất sắc, Mạc Can còn là một nhà văn tài hoa. Ông đã xuất bản nhiều tác phẩm văn học được giới phê bình đánh giá cao.
Tiểu thuyết nổi bật nhất của ông là Tấm ván phóng dao (2004), một câu chuyện đầy nhân văn và đậm chất Việt Nam. Tác phẩm này đã mang về cho ông giải A của Hội Nhà văn Việt Nam năm 2005.
Các tác phẩm khác của ông bao gồm:
- Món nợ kịch trường (1999)
- Tạp bút Mạc Can (2006)
- Ba… ngàn lẻ một đêm (2010)
Văn chương của ông không chỉ phản ánh sự sắc sảo mà còn mang đậm màu sắc hài hước, giàu cảm xúc, tạo nên sự gắn bó với độc giả.
Vai trò trong chương trình thiếu nhi
Mạc Can không chỉ là một nghệ sĩ diễn xuất và nhà văn, mà còn là một người bạn thân thiết của trẻ em.
Ông dẫn chương trình cho nhiều video ca nhạc thiếu nhi, nổi tiếng nhất là Út cưng (1995), được sản xuất bởi Trùng Dương Audio-Video. Những chương trình này đã trở thành một phần tuổi thơ của nhiều thế hệ.
Gia đình và đời tư
Dù sự nghiệp của Mạc Can gặt hái nhiều thành công, cuộc sống cá nhân của ông lại không mấy suôn sẻ. Ông từng có một mối tình đặc biệt với Yoko, một phụ nữ Mỹ gốc Nhật, và cả hai có một con gái chung.
Tuy nhiên, họ không kết hôn.
Mạc Can cũng từng sống tại Houston, Texas, trong một thời gian ngắn, nhưng ông quyết định trở về Việt Nam vào năm 2011 vì không thể hòa nhập với cuộc sống ở nước ngoài.
Vợ chính thức của ông tại Việt Nam qua đời năm 2022. Hai người từng chia tay vì bất đồng quan điểm nhưng sau đó tái hợp nhờ sự hàn gắn của em gái ông.
Hiện tại, Mạc Can sống một mình, và con gái út thường ghé thăm, nấu ăn và chăm sóc ông. Tuy gặp nhiều khó khăn về tài chính, ông vẫn giữ được sự tự trọng và không nhờ cậy sự giúp đỡ từ khán giả hay đồng nghiệp.
Đóng góp và ảnh hưởng đến văn hóa
Mạc Can không chỉ là một nghệ sĩ mà còn là một biểu tượng văn hóa. Những vai diễn, tác phẩm văn học, và sự gắn bó với chương trình thiếu nhi của ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng.
Tinh thần nghệ thuật và cách sống đầy tự trọng của ông là nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ.
Những đóng góp của ông cho điện ảnh, văn học, và sân khấu không chỉ mang lại giá trị giải trí mà còn góp phần bảo tồn và lan tỏa nét đẹp văn hóa Việt Nam.
Bạn có thể xem thêm về các nghệ sĩ Việt Nam kỳ cựu tại đây.
Danh sách phim, tác phẩm, chương trình diễn viên Mạc Can tham gia
Phim đã tham gia
| Năm | Tên phim | Vai |
|---|---|---|
| 1994 | Cổ tích Việt Nam: Phượng Hoàng đất | Ông Ất |
| 1994 | Cổ tích Việt Nam: Đúc người | Bá hộ Lý |
| 1998 | Cổ tích Việt Nam: 2 cô gái và cục bướu | Phú ông |
| 1999 | Cổ tích Việt Nam: Hoàng tử cứu mẹ | Mụ yêu tinh |
| 2002 | Cổ tích Việt Nam: Người học trò và ba con quỷ | Quỷ xanh |
| 2003 | Cổ tích Việt Nam: Sự tích con muỗi | Ông lão |
| 2005 | Danh nhân đất Việt: Lê Như Hổ | Ông Bá hộ |
| 1998 | Dũng Sài Gòn | Chú Tài |
| ? | Một thời ngang dọc | |
| ? | Cái bóng bên chồng | |
| ? | Cải ơi! | |
| ? | Ngôi nhà bí ẩn | |
| ? | Chết lúc nửa đêm | |
| ? | Xóm suối sâu | |
| ? | Minh Tâm kỳ án | |
| ? | Đánh thức trái tim | |
| ? | Xóm trọ vui nhộn | |
| 1982 | Ván bài lật ngửa | Ảo thuật gia |
| 1995 | Xích lô | Người đi tiểu nhiều |
| 1996 | Người đẹp Tây Đô | Chủ sòng bài |
| 1997 | Người con báo hiếu | Điền Thanh |
| 1997 | Đất phương Nam | Bác Ba Phi |
| 2001 | Vật đổi sao dời | Tài xế xe lam |
| 2002 | Xóm cũ | |
| 2004 | Một chuyến phiêu lưu | |
| 2005 | Khi đàn ông có bầu | Ông quản gia |
| 2005 | Xóm cào cào | Người cưa bom |
| 2006 | Áo lụa Hà Đông | Ông già chiếu phim |
| 2006 | Dưới cờ đại nghĩa | Ông chủ quán rượu |
| 2007 | Hoạ Mi | |
| 2007 | Linh lan trắng | Ông Tư |
| 2008 | Kính vạn hoa | Tổ trưởng dân phố |
| 2009 | Taxi | |
| 2009 | Hoa dại | Chú Ngầu |
| 2010 | Vó ngựa trời Nam | Ông Năm xe ngựa |
| 2011 | Thiên sứ lông bông | Bệnh nhân già |
| 2013 | Hiệp sĩ guốc vông | |
| 2013 | Trinh thám nghiệp dư | Chú Ba |
| 2015 | Tiếng cú đêm | |
| 2015 | Sitcom: Cười để ngẫm | |
| 2016 | Thế giới cổ tích | Ông Tám |
| 2016 | Bông trang đỏ | |
| 2016 | Biệt thự trắng | |
| 2017 | Gia đình số 1 (Phần 1 – Tập 173) | Hàn Thư Sinh |
| 2018 | Mỹ nhân Sài thành | Ông Lai |
| 2019 | Gia đình số 1 (Phần 2) | |
| 2020 | Giòng Sông Không Nhìn Thấy | Thầy Chùa |
| 2022 | Chuyện ma gần nhà |
Tác phẩm văn học
| Năm | Tên tác phẩm | Thể loại |
|---|---|---|
| 1999 | Món nợ kịch trường | Tập truyện ngắn |
| 2004 | Tấm ván phóng dao | Tiểu thuyết |
| 2004 | Tờ 100 đôla âm phủ | Tập truyện ngắn |
| 2005 | Cuộc hành lễ buổi sáng | Tập truyện ngắn |
| 2006 | Tạp bút Mạc Can | Tạp bút |
| 2006 | Người nói tiếng bồ câu | Tập truyện ngắn |
| 2007 | Phóng viên mồ côi | Tiểu thuyết |
| 2008 | Những bầy mèo vô sinh | Tiểu thuyết |
| 2010 | Ba… ngàn lẻ một đêm | Tập truyện ngắn |
| 2010 | Quỷ với Bụt và Thần Chết | Tiểu thuyết |
| 2010 | Tuyển tập Mạc Can | Tuyển tập |
| 2011 | Nhớ | Tập truyện ngắn |
| 2013 | Mạc Can – Truyện ngắn chọn lọc | Tập truyện ngắn |
Talk show truyền hình đã tham gia
| Năm | Tên gameshow | Ghi chú |
|---|---|---|
| 2017 | Gương hai chiều | Tập 12 |
| 2018 | Sau ánh hào quang | Tập 19 |
| 2020 | Vang bóng một thời | Tập 8 |
| 2020 | Ký ức vui vẻ | Tập 1 |
Các chương trình video đã dẫn
| Tên chương trình | Năm sản xuất | Đơn vị thực hiện | Định dạng | Kết hợp cùng |
|---|---|---|---|---|
| Ca nhạc tạp kỹ thiếu nhi “Những nốt nhạc hồng” | 1993 | Bến Thành Audio – Video | VHS | Đội Sơn ca Nhà Thiếu nhi Quận 1, nhóm 3 Con mèo, nhóm rối Nụ cười |
| Tự học nấu ăn 1 | 1994 | Hãng phim Phương Nam | VHS, VCD, DVD | Nguyễn Thị Thanh |
| Tự học nấu ăn 2 | 1994 | Hãng phim Phương Nam | VHS, VCD, DVD | Nguyễn Thị Thanh |
| Ca nhạc thiếu nhi “Ngựa gỗ” | 1995 | Hãng phim Trẻ | VHS | Đội Sơn ca Nhà Thiếu nhi Quận 1 |
| Ca nhạc thiếu nhi “Út cưng” | 1995 | Trùng Dương Audio – Video | VHS, VCD | Đội ca Nhà thiếu nhi TP HCM |
MV đã tham gia diễn xuất
| Tên ca khúc | Chương trình | Đơn vị thực hiện | Ca sĩ thể hiện | Năm sản xuất |
|---|---|---|---|---|
| Câu lạc bộ làm quen | Paris by Night 55: “Dưới Ánh Nắng Mặt Trời” | Trung tâm Thúy Nga | Như Quỳnh | 2000 |
| Có ông bà, có ba má | Ca nhạc thiếu nhi “Ba mẹ cho con” | Bến Thành Audio | Gia Luật | 1996 |
| Siêu Quậy | Em muốn làm ca sỹ | Tùng Productions | Trần Mỹ Linh | 2004 |
| Bài Ca Người Nữ Tự Vệ Sài Gòn | Cuộc đời vẫn đẹp sao 9 | Hãng phim trẻ | Cẩm Ly | 2006 |
Những câu hỏi thường gặp về diễn viên Mạc Can
Ông đã tham gia bao nhiêu bộ phim truyền hình?
Mạc Can đã tham gia hàng loạt bộ phim nổi tiếng, trong đó vai diễn Bác Ba Phi ở Đất phương Nam là điểm sáng.
Tác phẩm văn học nào của ông được đánh giá cao nhất?
Tấm ván phóng dao là tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, từng đạt giải A của Hội Nhà văn Việt Nam.
Cuộc sống tuổi già của ông ra sao?
Dù có cuộc sống khó khăn, ông luôn giữ sự tự trọng và không nhờ cậy người khác.
Ông có con cái không?
Mạc Can có một con gái với một phụ nữ Mỹ gốc Nhật.
Vai trò của ông trong văn hóa thiếu nhi là gì?
Ông là người dẫn chương trình cho nhiều video ca nhạc thiếu nhi nổi tiếng, mang lại niềm vui cho các em nhỏ.
Vì sao ông từng sống ở Houston, Texas?
Ông sống ở đây một thời gian ngắn, nhưng sau đó trở về Việt Nam vì không thể hòa nhập.
Nghề nghiệp ban đầu của ông là gì?
Ông bắt đầu sự nghiệp với vai trò nhà ảo thuật và diễn viên hài.
Kết luận
Hành trình của Mạc Can là một câu chuyện đầy cảm hứng về sự kiên trì và đam mê nghệ thuật. Đừng quên để lại bình luận hoặc chia sẻ bài viết này. Đọc thêm nội dung thú vị khác tại pmprb-cepmb.ca.
